Επιστρέφοντας σε αυτή τη στήλη που κανείς δεν ζήτησε και σίγουρα κανείς δεν θα ζητήσει, αποφασίζω σήμερα να μιλήσω για κάτι πιο βαθιά προσωπικό μέσα από την όμορφη αντανάκλαση του σινεμά. Η ταινία που δεν έχετε δει αυτή τη φορά είναι το Goodbye Lenin, Γερμανόφωνη ταινία σε σκηνοθεσία Wolfgang Becker που βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 2003. Και γω 5 χρονών ήμουν. Δεν την είδα τότε. Την ταινία την είδα όταν ήμουν περίπου 20 χρονών. Μία ηλικία στην οποία είχα έρθει σε επαφή με έναν- ας πούμε- αξιοπρεπή αριθμό ταινιών αλλά και σε επαφή με αρκετές σκέψεις και πολτικές ιδέες. Ο Λένιν στον τίτλο με γοήτευε και κάπως έτσι, ένα μίζερο απόγευμα, πατάω play και ξεκινάω ένα ταξίδι για το Ανατολικό Βερολίνο.
Η ταινία περιγράφει την ιστορία της Christane Kerner, μίας γυναίκας που πέφτει σε κώμα ακριβώς πριν την πτώση του τείχους του Βερολίνου και ξυπνά λίγο πριν την οριστική κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού. Φανατική σοσιαλίστρια, γραφειοκράτης και ιδεολόγος η αγάπη της για το καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας είναι τυφλή και ανιδιοτελής. Ο γιος της Alex, λοιπόν, αποφασίζει για χάρη της ταραγμένης υγείας της να διατηρήσει την ψευδαίσθηση της Λαικής Δημοκρατίας της Γερμανίας και να μην επιτρέψει σε κανέναν και τίποτα να αποκαλύψει στην μητέρα της τις τεκτονικές αλλαγές που έχουν συμβεί στον κόσμο.
Επιστρατεύει φίλους και συγγενείς, ανασύρει συνήθειες και αντιλήψεις της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, συνθέτει ξανά τα όνειρα και τα πολιτικά της οράματα, κατασκευάζει ειδήσεις, διαστρεβλώνει μία αναπόφευκτη καταστροφή δημιουργώντας έτσι μία μοναδική παράσταση για την καθηλωμένη Christiane που μόλις ξυπνάει οι πρώτες της κουβέντες είναι για τον Χόνεκερ και την πορεία του Κόμματος.
Σε μία συνέντευξη του ο σκηνοθέτης της ταινίας αναφέρει ότι «Είναι μία ταινία για τη σχέση ανάμεσα σε μία μητέρα και ένα γιο». Και πράγματι αυτό είναι. Και μάλλον τίποτα παραπάνω, γιατί το πολιτικό όραμα για έναν καλύτερο κόσμο που ενστερνιζόταν η Christiane και πολλοί μαζί της το είδε(ή μάλλον αυτή δεν το είδε ποτέ) να καταρρέει, να πέφτει και να αλλάζει συθέμελα ο κόσμος και οι κοινωνικοοικονομικές σχέσεις. Ολόκληρη η ταινία βρίθει νοσταλγικών αναφορών για μία εποχή και έναν κόσμο που μόνο σε αφηγήσεις και ταινίες έχουμε αγγίξει κηδεύοντας με χιούμορ αλλά χωρίς ελαφρότητα. Εναν κόσμο άλο΄. Έναν κόσμο-καλύτερο ή μη- για αξίες που πέθαναν και αναγεννηθήκαν, για ιδέες που συντηρούνται και εξελίσσονται, για πεπραγμένα που ακόμα δεν έχουν αποτυπώσει πλήρως το αξιακό τους φορτίο.
Και μέσα στο ιδιαίτερο πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο που ντύνεται με απίστευτες μουσικές συνθέσεις, υπεισέρχεται και το πανανθρώπινο στοιχείο των ανθρωπίνων σχέσεων- και δη αυτό της οικογένειας. Ένας νεαρός που για να σώσει την μητέρα του τα βάζει με θεούς και δαίμονες, κόντρα σε κάθε κατεστημένο επαναστατεί απέναντι στους δικούς του δυνάστες. Όπως ακριβώς θα οραματιζόταν η σοσιαλίστρια μητέρα για τον γιο της. Και ίσως κάθε μητέρα ίσως για το παιδί της.
Επειδή σοσιαλισμός δεν σημαίνει να ζεις πίσω από έναν τοίχο, όπως μας αφηγείται γλυκά η ταινία αλλά... όταν το δείτε θα καταλάβετε.
γράφει ο Γιάννης Λαζόπουλος