Ταυτόχρονα, όλη η αυτή η ιστορία εμένα μου φαινόταν πάντα ευτελής και κακόγουστη. Ειδικά σε σχέση με τις animated ταινίες δεν σηκώνω κουβέντα. Το βίωσα εμμέσως παρατηρώντας τη μικρή μου αδερφή να περνά κι εκείνη την «Barbie περίοδο» και ακόμα φρίττω.
Κι ύστερα το πράγμα «μπερδεύεται» πιο πολύ όταν «σκάει» η ταινία. Γκρέτα Γκέργουιγκ στο τιμόνι της σκηνοθεσίας, στο σενάριο μαζί με τον Νόα Μπάουμπαχ, και εσύ φαντασιώνεσαι μια meta, φεμινιστική, αντισυμβατική «αποδόμηση».
Από την άλλη, όμως, πώς μπορεί κάτι τέτοιο να συμβεί όταν πίσω από την παραγωγή (ή και όχι τόσο πίσω τελικά) δεσπόζει ηγεμονικά η στάμπα του «κολοσσού» της Mattel;
Η «Barbie» της Γκέργουιγκ -στα μάτια μου- όσο κι αν προσπαθεί ή όσο κι αν προσπαθεί να σε ξεγελάσει ότι προσπαθεί, δεν μπορεί να δώσει τελικά απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα-αντιφάσεις.
Από τη μία, είναι πράγματι ένα φιλμ που σφύζει από κινηματογραφικές ιδέες, από μουσικές, σινεφίλ, ποπ αναφορές, από ατάκες «φαρμάκι» που κανείς δεν θα περίμενε σε ένα φιλμ περίπου «χορηγούμενη διαφήμιση» της Mattel και των προϊόντων Barbie.
Ταυτόχρονα, το σεναριακό εύρημα της «πατριαρχικής επανάστασης» των Ken αποτελεί κατ' εμέ μια αριστουργηματική ιδεά που παραδίδεται από την Γκέργουιγκ με τις ιδανικές δόσεις μετρημένης και μελετημένης φεμινιστικής κριτικής, χιούμορ και αισθητικής-χρωματικής ζωντάνιας.
Αντίστοιχα, ο τρόπος που η κάμερα «αγκαλιάζει» την Barbie-Ρόμπι σε όλη τη διάρκεια των συγκρούσεων και των μεταπτώσεων της, είναι μαγικός και δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε. Οπως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την ερμηνεία του Ράιαν Γκόσλινγκ και το αδιανόητο κωμικό ταλέντο του Γουιλ Φερέλ - ο οποίος δυστυχώς πήρε λιγότερο screentime από όσο του άξιζε.
Από εκεί και πέρα, όμως, η κινηματογραφική εμπειρία της «Barbie» είναι μάλλον αμήχανη και «μπερδεμένη», όπως γράψαμε στην αρχή του κειμένου: Μια ταινία ούτε πολύ ριζοσπαστική και αντισυμβατική, ούτε εντυπωσιακά διασκεδαστική και αστεία, με πάμπολλες στιγμές όπου νιώθεις ότι χάνεται η συνοχή της δράσης και η «ακολουθία» στη σκιαγράφηση των (όποιων) χαρακτήρων.
Φτάνοντας στο φινάλε, αισθάνεσαι κάπως «μουδιασμένος» από αυτή την ροζ γιορτή αντιφάσεων που μόλις έχεις δει. Η «Barbie» της Γκέργουιγκ προσπαθεί να «χωρέσει» μέσα της τα πάντα: ράπισμα στην πατριαρχία, φεμινιστική ενδυνάμωση, φεμινιστική αυτοκριτική, αντικαπιταλιστικές νύξεις, «καθαρό» χολιγουντιανό διδακτισμό, παραμυθιακή αύρα, έντονες εικόνες, γέλιο και συγκίνηση.
Ίσως, όλα αυτά πράγματι να υπάρχουν διάσπαρτα μέσα στην ταινία. Αν κάτι, όμως, ηγεμονεύει είναι μια αίσθηση «συμβιβασμού». Τελικά, η Mattel, οι συνειδητοποιημένες Barbie που έχουν ανακτήσει τα ηνία στην Barbieland και οι Κεν που έχουν αποδεχτεί το τέλμα της «πατριαρχικής τους επανάστασης» αγκαλιάζονται όλοι μαζί. Η ζωή θα προχωρήσει, η Γκέργουιγκ θα δώσει ένα γλυκό φινάλε για την Barbie της Ρόμπι και οι πωλήσεις της Mattel θα συνεχίσουν να εκτοξεύονται.
Αν πριν μερικά χρόνια το Χόλιγουντ άρχισε να αγκαλιάζει την woke ατζέντα για να διατηρήσει τις «συστημικές» ισορροπίες του, η «Barbie» της Γκέργουιγκ -άθελα της ή μη - δίνει σε αυτό το σύστημα μια νέα λύση: «Ας αυτοαποδομηθούμε, ας δεχτούμε την σκληρή σάτιρα και την άγρια κριτική, το θέμα στο τέλος της ημέρας είναι ένα: να συνεχίσουμε να πουλάμε».
Και ναι, η «Barbie» πουλάει πολύ.
γράφει ο Θοδωρής Λέννας