"Η Εξουσία του Σκύλου" της Τζέιν Κάμπιον - Τελικά ποιος είναι πιο άνδρας;


Μοντάνα, 1925. Δύο αδέλφια - γόνοι μιας πλούσιας οικογένειας- διοικούν ένα ράντσο απομακρυσμένο από τον πολιτισμό στη σκιά των μεγαλοπρεπών βουνοκορφών που το περιβάλλουν. Ο Τζορτζ είναι ευγενής, αμήχανος, ντροπαλός - μια φιγούρα μάλλον πιο ευαίσθητη και αταίριαστη σε σχέση με το άγριο και απόμακρο τοπίο. Ενώ ο αδελφός του, ο Φιλ είναι ένας κακότροπος αγροίκος. Ο ήρωας-επιτομή της "τοξικής αρρενωπότητας". Ένας άνδρας που δεν διστάζει να προσβάλλει και να υποτιμά τον αδελφό του για τα κιλά του, που αποζητά την βρώμικη οσμή του ράντσου και που προτιμά να ευνουχίζει τα ζωντανά με γυμνά χέρια. Όταν ο Τζορτζ παντρευτεί την εύθραυστη χήρα Ρόουζ και την φέρει στο ράντσο μαζί με τον γιο της, οι ισορροπίες θα ανατραπούν και καλά κρυμμένα μυστικά θα έρθουν στην επιφάνεια. 

Ο Φιλ ένας γνήσιος bully θα γίνει για την Ρόουζ και τον νεαρό Πίτερ η προσωποποίηση της απειλής. Μια σαδιστική "σκιά" βίας, ελέγχου και μη αποδοχής. Η Ροούζ στη νέα αυτή ζωή της καταρρέει. Ο Τζορτζ άβουλος και απαθής δεν μπορεί να τιθασεύσει τον αδελφό του, το "άγριο σκυλί" που εξουσιάζει το ράντσο. Την ώρα που ο θηλυπρεπής Πίτερ που καρτερικά περιφέρεται, παρατηρεί, καταγράφει και επεξεργάζεται την καθημερινότητα στο ράντσο, ενώ στην αρχή αντιμετωπίζεται ως "συκιά" από τον "βάρβαρο" Φιλ, σταδιακά αναπτύσσει μαζί του μια ιδιόρρυθμη σχέση.

Σε αυτό το "τετράγωνο" κεντρικών ηρώων η Τζέιν Κάμπιον ("Μαθήματα Πιάνου") στήνει ένα εσωτερικό, υπαινικτικό και βαθύτατα κοινωνικο-πολιτικό δράμα σχέσεων. Ο φακός της γίνεται η "αντανάκλαση" κάθε μικρής άλλα καθοριστικής ή σημειολογικής λεπτομέρειας που ξεδιπλώνει τα χαρακτηριστικά των πρωταγωνιστών της. Ο φακός που στην προκειμένη περίπτωση παίζει τον ρόλο του καταλύτη για την εξέλιξη της ιστορίας, καθώς στην μεγαλύτερη διάρκεια της ταινίας η πλοκή δεν περιλαμβάνει ανατρεπτικές "πράξεις" ή δραματουργικές ακροβασίες. 

Όμως η Κάμπιον σε μια - φαινομενικά στατική - πλοκή υφαίνει με δεξιοτεχνία, βάθος, ένταση και ψυχαναλυτική ματιά τις 4 προσωπογραφίες των ηρώων της. Ξεκινώντας από τον ρόλο του Τζορτζ  στον οποίο ο Τζέσι Πλέμονς αποδεικνύει για ακόμη μια φορά γιατί είναι ένας από τους σπουδαιότερους δευτεραγωνιστές που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο Χόλιγουντ. Οι ματιές, οι ανολοκλήρωτες κινήσεις του, ο τρόπος που παρατηρεί τον "αδάμαστο" Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, η ευαισθησία και η αβεβαιότητα με την οποία προσεγγίζει την Ρόουζ, η διστακτικότητα και η απάθεια μπροστά στην κρίση που ο Φιλ προξενεί στην γαλήνη του γάμου τους χτίζουν τον τέλειο κυριολεκτικά και μεταφορικά "δεύτερο" ήρωα, τον χαρακτήρα που δεν μπορεί να πρωταγωνιστήσει. 


Στη συνέχεια έχουμε την Ρόουζ της Κρίστεν Ντανστ, έναν ρόλο που παρότι μοιάζει ημιτελής στην γραφή του, σε κάνει παρατηρώντας τον να φαντάζεσαι δεκάδες εκδοχές και σενάρια για το πως μπορεί να ήταν η ζωή της πριν τα γεγονότα που δείχνει η ταινία. Η "πτώση" της Ρόουζ, μιας γυναίκας που κόντρα στην εποχή ανατρέφει ένα διαφορετικό αγόρι σε μια φάρμα βρωμερών γελαδάρηδων, θα μπορούσε άνετα να εμπνεύσει μια ολόκληρη ταινία. 

Όμως το "ζουμί" της "Εξουσίας του Σκύλου" εντοπίζεται στην σχέση ανάμεσα στον Φιλ (Καμπερμπατς) και στον Πιτ (Κόντι Σμιτ-ΜακΦι). Ανάμεσα στην σχεδόν καρικατουριστική εκδοχή του τραχύ και "βαρβάτου" άνδρα που ηδονίζεται όταν έρχεται σε επαφή με την λάσπη, το αίμα, την μυρωδιά των ζώων από τη μία. Και στην αινιγματική - περισσότερο ασεξουαλική παρά ομοφυλοφιλική-  φιγούρα ενός ψηλόλιγνου νεαρού αγοριού, με σαρκώδη χείλη το οποίο συλλέγει λουλούδια και διαβάζει για να γίνει γιατρός από την άλλη.

Καθόλου τυχαία η επιλογή του επαγγέλματος. Ο ήρωας του καθηλωτικού Κόντι Σμιτ-ΜακΦι, παρότι στο κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ζει, θεωρείται αδύναμος και παράταιρος, είναι αυτός που μέσα από  την καρτερικότητα, τον πειραματισμό, την παρατήρηση και εν τέλει την δύναμη και την αποφασιστικότητα, θα λειτουργήσει σαν "θεραπευτής" της "αρρώστιας" που μαστίζει το ράντσο. 

Μια "αρρώστια" εκπορευόμενη  από την τοξική παρουσία της βασανισμένης ψυχής του Φιλ (διαταραγμένα άψογη ερμηνεία από τον Κάμπερμπατς) , που σαν γνήσιος "καταραμένος" και "τραγικός" ήρωας υπομένει κι αυτός το δικό του αναπόφευκτο βασανιστήριο υποδυόμενος έναν ρόλο που νομίζει ότι μπορεί να του διασφαλίσει την "εξουσία του σκύλου" σε ένα πατριαρχικό κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο. 

Κι ακόμη κι αν κατορθώσει να βιώσει μια στιγμή λύτρωσης, αποδοχής και αλήθειας μέσα από την επαφή με τον -τόσο διαφορετικό και συνάμα τόσο ίδιο- Πιτ, η πορεία της ζωής του είναι αναπόδραστα καθορισμένη από τις βουλές του "αδύναμου", "γυναικωτού", "αταίριαστού" και "ευαίσθητου" "θεράποντα γιατρού". Τελικά, λοιπόν, ποιος είναι πιο δυνατός; Ποιος είναι πιο "άνδρας"; 

Θοδωρής Λέννας